33- Ey insanlar, Rabb'inizden korkun ve babanın, çocuğuna
yaptığından ceza görmeyeceği, çocuğun
da babasının yaptığından ceza görmeyeceği
bir günden çekinin. Allah'ın vaadi gerçektir. Dünya hayatı
sizi aldatmasın ve şeytan, Allah'ın affına güvendirerek
sizi kandırmasın.
Burada dile getirilen, kalp ve duygulardaki etkinliği ile
ölçülen psikolojik dehşet oluşturan bir durum. Öyle
ki, akrabalık ve kan bağlarını koparıyor,
baba ile oğul, oğulla baba arasındaki soy ve rahim
ilişkilerini geçersizleştiriyor. Herkes kendi derdine düştüğünden,
kimse kimseden bir şey savamıyor. Kimseye de ameli ve
kazandığının dışında hiçbir
şey yarar sağlamıyor. Bunların tümü insanların
alışık oldukları benzeri görülmeyen bir
korkudan başka bir şey değildir. Burada Allah
korkusuna davet, icabet edilen yerinde geliyor. Bu her tarafı
saran korkulu durumun etkinliği içinde sunulan ahiret
meselesine kalpler eğilecektir.
"Allah'ın vaadi gerçektir." Gecikmez, yanlış
çıkmaz. Bu zor durumla karşılaşmaktan kaçış
yoktur. Babanın oğula ve oğulun babaya yararı
dokunmayacak duyarlı yargı ve adil
karşılıktan da kaçış yoktur.
"Dünya hayatı sizi aldatmasın." İçerdiği
geçimlilik, eğlendirici ve kendine bağlayıcı
uğraşlarla sizi aldatmasın. O
sınırlı bir süre içinde denenme ve ahirette
görülecek karşılığı kazanma yeridir.
"Şeytan, Allah'ın affına güvendirerek sizi
kandırmasın." Kendine bağlayıcı
geçimlik, Allah'ı unutturan uğraşı veya
kalplere vesvese veren şeytan sizi aldatmasın.
Şeytanlar çoktur. Malla gururlanmak bir şeytandır,
bilgi ile gururlanmak bir şeytandır, uzun ömürle
gururlanmak bir şeytandır, güçle gururlanmak bir
şeytandır, buyruk sahipliği ile gururlanmak bir
şeytandır, arzunun dürtüsü bir şeytandır,
şehvetin taşkınlığı bir
şeytandır. Tüm aldatıcılardan koruyan Allah
korkusu ve ahiret düşüncesidir.
Surenin dördüncü gezinin sonunda, bu korku saçan sahnenin
ışığında suredeki son vurgu, güçlü,
derin ve korku veren bir görünümle gelerek, Allah'ın
kapsamlı bilgisi ve gayb sırlarına
ulaşması engellenmiş insanın
yetersizliğini tasvir ediyor. Surenin tüm
bölümlerinde işlediği meseleyi pekiştiriyor ve
bunları ilgi çekici Kur'ani tasvir tablolarından bir
tabloda ortaya koyuyor.