73- "Bunun sonucu olarak, Allah münafık erkek ve
kadınlara, müşrik erkek ve kadınlara azab
edecektir. Mümin erkek ve kadınların tevbelerini kabul
edecektir. Allah çok bağışlayan, çok merhamet
edendir."
Emaneti insanın tek başına yüklenmesi, kendi
kendine bilmek, kendi kendine yolunu bulmak, kendi kendine hareket
etmek ve kendi kendine sonuca varmak üzere bu yükü omuzlaması.
Bunlar insanın kendi tercihinin akıbetine
katlanması, alacağı
karşılığın yaptığı
işe göre olması amacına yöneliktir. Münafık
erkek ve münafık kadınların, müşrik erkek ve
müşrik kadınların azabı hakketmeleri içindir.
Yüce Allah'ın mü'min erkek ve mü'min kadınlara
yardım elini uzatması, kendi içlerinde taşıdıkları
zaaf ve eksikliklerin, yollarına dikilen engel ve
barikatların, kendilerini sıkan cazibe ve
ağırlıkların baskısı altında düştükleri
hatalardan dolayı tevbelerini kabul etmesi içindir. Hiç kuşkusuz
bu yüce lütfu ve yardımıdır. Çünkü O, kullarını
bağışlamaya, onlara merhamet etmeye daha
yakındır: "Allah çok bağışlayan,
çok merhamet edendir."
Peygamber efendimize yönelik Allah'a itaat etmeye, kafir ve
münafıklara karşı çıkmağa, Allah'tan
gelen vahye uymaya, başkasına değil sadece O'na güvenip
dayanmaya ilişkin bir direktifle başlayan, bunun
yanı sıra kendini Allah'a adayan, sadece O'na yönelik
olarak hareket eden, O'nun direktiflerine uyan islam toplumunun
sosyal düzeninin dayandığı çeşitli direktif
ve yasaları içeren bu sure şu derin etkili ve
dehşet verici mesajla son buluyor.
Sorumluluğun ağırlığını,
emanetin büyüklüğünü tasvir eden, ağırlık
noktasını ve büyüklüğün kaynağını
belirleyen ve tümünü insanın Allah'ı bilmesi, O'nun
yasasına göre yol alması ve O'nun iradesine boyun
eğmesi noktası etrafında
yoğunlaştıran bu mesajla son buluyor.
Sure bu mesajla son buluyor. Surenin başı ile sonu
surenin içerdiği konular ve varmak istediği hedeflerle
ahenk oluşturuyor. Zaten bu olağanüstü ahenkte bizzat
bu kitabın kaynağına işaret etmektedir.