ÜÇÜNCÜ BAB

 

NİKÂHIN MANİLERİ

 

(İki fasıldır.)

 

*

 

BİRİNCİ FASIL

 

MÜEBBED HARAMLIK

 

ـ5666 ـ1ـ عن ابن عبّاسٍ رَضِيَ اللّهُ عَنه قال: ]حَرُمَ مِنَ النَّسَبِ سَبْعٌ، وَمِنَ الصَّهْرِ سَبْعٌ؛ ثُمَّ قَرَأ: حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ اŒية[. أخرجه البخاري .

 

1. (5666)- İbnu Abbas (radıyallahu anhümâ)'dan nakledildiğine göre: "Nesebten yedi, sıhriyetten de yedi kişi haram edilmiştir" demiş ve şu ayeti okumuştur. (Mealen): "Size şu  kadınları nikahlamak haram kılındı: Anneleriniz, kızlarınız, kızkardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, erkek kardeşlerinizin kızları, kızkardeşlerinizin kızları, sizi emzirmiş olan süt anneleriniz, süt kardeşleriniz, hanımlarınızın anneleri, aranızdan zifaf geçmiş olan kadınlarınızdan doğan üvey kızlarınız. Eğer zifaf geçmemişse onların kızlarını nikahlamakta size günah yoktur. Öz oğullarınızın hanımlarını nikahlamanız ve iki  kızkardeşi birden nikahınız altına almanız da size haram kılındı.." (Nisa 23). [Buharî, Nikah 24.][1]

 

ـ5667 ـ2ـ وعن عَمْرُو بنُ شُعَيْب عَنْ أبيه عن جدّه قال: ]قَالَ رَسُولُ اللّهِ #: أيُّمَا رَجُلٍ نَكََحَ امْرَأةً فَدَخَلَ بِهَا فََ يَحِلُّ لَهُ نِكَاحُ ابْنَتِهَا، وَإنْ لَمْ يَكُنْ دَخَلَ بِهَا فَلْيَنْكِحِ ابْنَتَهَا، وَأيُّمَا رَجُلٍ نَكََحَ امْرَأةً فَََ يَحِلُّ لَهُ أنْ يَنْكِحَ أُمَّهَا دَخَلَ بِهَا أوْ لَمْ يَدْخُلْ[. أخرجه الترمذي .

 

2. (5667)- Amr İbnu Şuayb an ebihi an  ceddihi anlatıyor: "Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

"Bir erkek bir kadınla nikah yapar ve temasta bulunursa, artık o kadının  kızını nikahlaması ona helal olmaz. Eğer kadına temas etmemişse kızını nikahlayabilir. Bir erkek bir kadını nikahlarsa, kadına temas etmiş olsa da olmasa da kadının annesiyle artık nikahlanamaz." [Tirmizî, Nikah 25, (1117).][2]

 

ـ5668 ـ3ـ وعن علي رَضِيَ اللّهُ عَنه قال: ]َ تَحْرُمُ اُمَّهَاتُ النِّسَاءِ إَّ بِانْضِمَامِ الْوَطْءِ الى الْعَقْدِ في اِبْنَةِ وََ تَحْرُمُ اِبْنَةُ إَّ بِالدُّخُولِ عَلى ا‘ُمِّ[. أخرجه الترمذي .

 

3. (5668)- Hz. Ali (radıyallahu anh) şöyle dediler: "Kadınların anneleri, kızla olan nikah akdine vaty (temas ) inzimam etmedikçe haram olmaz. Anneye duhul (temas ) olmadıkça da kız haram olmaz." (Hadisin kaynağı Teysir'de sehven Tirmizî olarak zikredilmiştir. Camiu'l-Usul'de Rezin'in ilavesi olduğu belirtilmiştir.][3]

 

AÇIKLAMA:

 

Bu üç hadis, evlenilmesi ebedî şekilde haram kılınan kadınları beyan etmektedir. Birinci hadiste İbnu Abbas'ın  neseben haram dedikleri "...kızkardeşin kızları"na kadar sayılanlardır. Sıhrdan haram diye saydıklarına da "sizi emzirmiş olan süt anneleriniz..." diye başlayıp "iki kızkardeşi birden nikahınız altına almanız da size haram kılındı..." ya kadar olan kısım girmektedir. Ancak, hadisin Taberani'de gelen bir  veçhinde İbnu Abbas, bir önceki ayetin başında yer alan "Babalarınızın nikahlamış olduğu kadınlarla da evlenmeyin" ibaresini de okuyarak:  "Bu  da sıhrdır"  der.  Böylece iki rivayet  birleştirilince haramların hepsi on beşe ulaşır.

İbnu Abbas'ın bu rivayetinde süt  emme yoluyla hasıl olan  akrabalık da sıhriyetle ifade edilmektedir ki, bu caiz bir tesmiyedir.

Keza başkasının nikahlı hanımı da aynı şekilde, kişiye haramdır. Başkasının hanımı ve iki kızkardeşin bir nikahta birleşmesi hariç, bu sayılanların haramlığı ebedîdir.

Bu zikredilen haramlara şunlar da ilave edilmelidir:

* Dedenin mevtûesi (temas ettiği) ve bundan teselsülen yükselenler.

* Annenin annesi ve bundan yükselenler.

* Babanın annesi de böyle.

* Oğulun kızı ve ondan inenler.

* Kızın kızı ve kızkardeşin kızının kızı.

* Oğlan kardeşin kızının kızı ve oğlan ve kızkardeşin oğlunun kızı.

* Babanın halası, yükselse de.

* Annenin halası ve teyzesi, yükselse de.

* Babanın teyzesi de böyle.

* Zevcenin büyükannesi, yükselse de,

* Üvey kızların kızları, inse de,

* Üvey oğlanın kızı da böyle.

* Oğulun oğlunun hanımı da böyle.

* Kızın oğlunun hanımı da böyle.

* Kadını, halası ve teyzesiyle bir nikahta birleştirmek.

* Nesebten haram olan, sütten de haramdır. Bu meselede istisnalar müteakiben açıklanacak.[4]


 

[1] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 16/23.

[2] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 16/23-24.

[3] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 16/24.

[4] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 16/25.